Irvin David Yalom, Kat miłości.
Opowieści psychoterapeutyczne
Pierwszym krokiem w każdej zmianie jest przyjęcie odpowiedzialności za swoje życie. Jak bowiem możemy je zmieniać jeśli nie czujemy się za nie odpowiedzialni?
Irvin David Yalom, Kat miłości.
Opowieści psychoterapeutyczne
Jednym z warunków dobrego związku z drugim człowiekiem jest założenie, że nigdy nie będzie go można w pełni poznać.
Irvin David Yalom, Problem Spinozy
Jeśli pragniecie szczęścia, nie marnujcie życia walcząc o to, co tak naprawdę nie jest wam potrzebne.
Irvin David Yalom, Istoty ulotne. Opowieści psychoterapeutyczne
Rzeczywistość to nie to co nas otacza, lecz to co sami budujemy.
Erich Fromm
Narcyzm nie kocha ani drugich, ani siebie.
Erich Fromm, „O sztuce miłości”
Jednakże najważniejszą dziedziną, w której człowiek może coś dać człowiekowi, nie jest sfera rzeczy materialnych, lecz ściśle ludzkich. Co daje jeden człowiek drugiemu? Daje siebie, to, co jest w nim najcenniejsze, daje swoje życie. Nie musi to oczywiście oznaczać, że poświęca swoje życie dla drugiego człowieka, lecz że daje mu to, co jest w nim żywe; daje swoją radość, swoje zainteresowanie, zrozumienie, swoją wiedzę, humor i swój smutek – wszystko, co jest w nim żywe i co się ujawnia i znajduje swój wyraz. W ten sposób, dając swoje życie, wzbogaca drugiego człowieka, wzmaga poczucie jego istnienia, wzmagając zarazem poczucie własnego istnienia. Nie daje po to, aby otrzymać.; dawanie samo w sobie jest doskonałą radością. Lecz dając nie może nie zrodzić czegoś w drugim człowieku, a to, co zrodzone, otrzymuje w zamian od obdarzonego; dając szczerze, musi także odbierać. Dając sprawiamy, że drugi człowiek staje się również ofiarodawcą i że teraz wspólnie dzielimy radość z tego, co powstało.
Caroline Garland (red.) „Czym jest trauma. Podejście psychoanalityczne”
Trauma to swoista rana. Kiedy mówimy, że jakieś wydarzenie było traumatyczne, używamy określenia zapożyczonego z greki i oznaczającego przebijanie skóry, uszkadzanie powłoki cielesnej. W medycynie termin ten oznacza uszkodzenie tkanek. Freud używał tego słowa w znaczeniu metaforycznym, by wskazać, że umysł także może zostać uszkodzony i zraniony wydarzeniami. W ten sposób Freud ukazuje, że umysł również otacza swoista skóra czy tarcza ochronna. Jego zdaniem powstaje ona w wyniku rozwoju umysłu i przybiera postać wybiórczej wrażliwości na bodźce zewnętrzne. Kluczową rolę odgrywa wybiórczość: odrzucanie nadmiernej stymulacji ma jeszcze większe znaczenie dla zachowania skutecznej równowagi niż zdolność do przyjmowania lub dopuszczania bodźców.
Jesper Juul
Zauważ kompetencje dziecka i doceń je, a ono samo będzie już dalej je rozwijać. Jeśli dzieci są zauważane, jeśli się ich słucha, dojrzewają i pogłębiają swoją wrażliwość oraz różne umiejętności na własną rękę. Jeśli jednak ich kompetencje nie zyskują uznania, stają się nieznośne lub bezradne. Najważniejsze, by rozumieć, że reakcje dziecka zawsze mają głęboki sens.
Otto Kernberg
Leczenie psychoanalizą, podobnie jak każde inne, ma na celu przyniesienie pacjentowi ulgi w cierpieniu. Psychoanalityk nie koncentruje się jednak na usuwaniu objawów cierpienia, tylko szuka jego przyczyn w nieświadomości, sięgając do najwcześniejszych doświadczeń pacjenta i analizując ich wpływ na jego aktualne relacje i zachowanie.
Søren Aabye Kierkegaard
Ironia życia leży w tym, że żyje się do przodu, a rozumie do tyłu.
Janusz Korczak
Prośba Twojego dziecka
* Nie psuj mnie. Dobrze wiem, że nie powinienem mieć tego wszystkiego, czego się domagam. To tylko próba sił z mojej strony.
* Nie bój się stanowczości. Właśnie tego potrzebuję – poczucia bezpieczeństwa.
* Nie bagatelizuj moich złych nawyków. Tylko ty możesz pomóc mi zwalczyć zło, póki jest to jeszcze w ogóle możliwe.
* Nie rób ze mnie większego dziecka, niż jestem. To sprawia, że przyjmuje postawę głupio dorosłą.
* Nie zwracaj mi uwagi przy innych ludziach, jeśli nie jest to absolutnie konieczne. O wiele bardziej przejmuję się tym, co mówisz, jeśli rozmawiamy w cztery oczy.
* Nie chroń mnie przed konsekwencjami. Czasami dobrze jest nauczyć się rzeczy bolesnych i nieprzyjemnych.
* Nie wmawiaj mi, że błędy, które popełniam, są grzechem. To zagraża mojemu poczuciu wartości.
* Nie przejmuj się za bardzo, gdy mówię, że cię nienawidzę. To nie ty jesteś moim wrogiem, lecz twoja miażdżąca przewaga!
* Nie zwracaj zbytniej uwagi na moje drobne dolegliwości. Czasami wykorzystuję je, by przyciągnąć twoją uwagę.
* Nie zrzędź. W przeciwnym razie muszę się przed tobą bronić i robię się głuchy.
* Nie dawaj mi obietnic bez pokrycia. Czuję się przeraźliwie tłamszony, kiedy nic z tego wszystkiego nie wychodzi.
* Nie zapominaj, że jeszcze trudno mi jest precyzyjnie wyrazić myśli. To dlatego nie zawsze się rozumiemy.
* Nie sprawdzaj z uporem maniaka mojej uczciwości. Zbyt łatwo strach zmusza mnie do kłamstwa.
* Nie bądź niekonsekwentny. To mnie ogłupia i wtedy tracę całą moją wiarę w ciebie.
* Nie odtrącaj mnie, gdy dręczę cię pytaniami. Może się wkrótce okazać, że zamiast prosić cię o wyjaśnienia, poszukam ich gdzie indziej.
* Nie wmawiaj mi, że moje lęki są głupie. One po prostu są.
* Nie rób z siebie nieskazitelnego ideału. Prawda na twój temat byłaby w przyszłości nie do zniesienia. Nie wyobrażaj sobie, iż przepraszając mnie stracisz autorytet. Za uczciwą grę umiem podziękować miłością, o jakiej nawet ci się nie śniło.
* Nie zapominaj, że uwielbiam wszelkiego rodzaju eksperymenty. To po prostu mój sposób na życie, więc przymknij na to oczy.
* Nie bądź ślepy i przyznaj, że ja też rosnę. Wiem, jak trudno dotrzymać mi kroku w tym galopie, ale zrób, co możesz, żeby nam się to udało.
* Nie bój się miłości. Nigdy.
Nancy McWilliams
Im bardziej jest się uczciwym wobec siebie, tym większą ma się szansę na satysfakcjonujące i udane życie.
Nancy McWilliams
Jednym z wyznaczników zdrowia psychicznego jest umiejętność godzenia się z tym, czego nie możemy zmienić. Trzeba umieć opłakać stratę i iść dalej.
Nancy McWilliams, „Psychoterapia psychoanalityczna”
Życie jest niesprawiedliwe – ci, którzy cierpią najwięcej w dzieciństwie, na ogół cierpią najwięcej jako dorośli i to w okolicznościach zadziwiająco przypominających scenariusze z dzieciństwa. Co więcej, obserwując sytuacje z życia dorosłego, można dojść do wniosku, że to cierpiący sam je wywołuje.
Nancy McWilliams, „Psychoterapia psychoanalityczna”
Troskę odbierają jako zagrażającą duszy pokusę albo obawiają się, że wzbudzona przez nią tęsknota za czymś, czego im brakowało w dzieciństwie, spowoduje u nich stan regresji, albo też wiedzą, że ich poczucie własnej wartości legnie w gruzach, gdy obudzą się w nich pragnienia zależności. W związku z tym, mimo, iż ciepła postawa terapeuty ma dobry wpływ na większość klientów, będą oni uważać podejmowane przez niego próby empatycznej reakcji za zwodzące, usidlające i pochłaniające – a więc za zagrożenie dla ich odrębności. Dynamika ta jest często spotykana u osób, które przeżyły traumę, wobec których trudno jest nie okazywać współczucia. Zazwyczaj udaje im się pokazać, że wolą, by dzielił nas pełen szacunku dystans, potem jednak, poddając nas nieświadomej próbie, swoim zachowaniem zachęcają, byśmy uratowali ich naszą miłością.”
Nancy McWilliams
Najkrótszą drogą do odczuwania empatii w stosunku do osoby w roli pacjenta jest wejście samemu w tę rolę. Kiedy po raz pierwszy udałam się do analityka, byłam zaskoczona, że pomimo świadomości, iż nie ma nic wstydliwego w spotkaniu z terapeutą, miałam nadzieję, że nikt nie zobaczy, jak przekraczam próg jego gabinetu. Na poziomie intelektualnym nic nie jest w stanie przygotować nas na uczucia wrażliwości i odsłonięcia, jakie towarzyszą osobie szukającej pomocy. Podobnie nie zdajemy sobie sprawy z natury uczucia zależności, zarówno w aspekcie pozytywnym, jak i negatywnym, które po prostu pojawia się, wtedy, gdy się jest klientem.
Nancy McWilliams
Jeśli czuję się gorszy, a ty masz wszystko, co ja chciałbym mieć, to mogę próbować to zniszczyć poprzez potępienie, pogardę, krytykowanie.
Nancy McWilliams
Psychoterapia to rozmowa o dość szczególnym charakterze. Nie przypomina towarzyskiej pogawędki ani dokładnych zaleceń podawanych przez specjalistę, nie jest też dialogiem z nauczycielem, mentorem czy doradcą duchowym. Pacjenci często nie mają żadnych wcześniejszych doświadczeń w tym zakresie, więc nie mogą jej z niczym porównać. Ponadto, jeśli szukając pomocy, czują się podatni na zranienia, odsłonięci i drażliwi, mają skłonność do błędnego rozumienia starań terapeuty.
Nancy McWilliams
Jedną z najciekawszych rzeczy, jakich trzeba się nauczyć o prowadzeniu terapii, jest to, jak zintegrować własną indywidualność z rolą terapeuty. Każdy, kto odwiedzi kilka gabinetów terapeutycznych, będzie pod wrażeniem różnorodności, w ich wyglądzie: wszystkie są odpowiednio profesjonalne, ale również unikalnie osobiste. Poszczególni terapeuci różnią się między sobą nie tylko tym, jak meblują swoje gabinety, ale także tym, jak się ubierają, w jakiej odległości siadają od swego pacjenta, czy podtrzymują z nim kontakt wzrokowy, czy starają się uchronić go przed poczuciem, że jest poddawany szczegółowej analizie, czy robią notatki w trakcie sesji, jak szczegółowych informacji potrzebują podczas pierwszego spotkania, jak opisują zasady odwoływania spotkań, jak podchodzą do kwestii płatności, jak oznajmiają pacjentowi zakończenie sesji i tak dalej. Nie istnieje jeden prawidłowy sposób postępowania, są tylko sposoby właściwe danemu praktykowi.
Alice Miller, Dramat udanego dzieciństwa
Matka, która w dzieciństwie doznała wielu upokorzeń, u własnej córki szukała zadośćuczynienia za dawne deficyty i krzywdy.
Alice Miller
Żadna droga w moim życiu nie była tak długa jak ta, która miała mnie zaprowadzić do mnie samej.
Ralph Roughton
Kiedy proszę, byś mnie wysłuchał, a ty dajesz mi rady, to nie robisz tego o co cię prosiłem. Kiedy proszę, byś mnie wysłuchał, a ty zaczynasz mi tłumaczyć, dlaczego nie powinienem się tak czuć, ranisz moje uczucia. Kiedy proszę, byś mnie wysłuchał, a ty starasz się rozwiązywać moje problemy, czuję, że mnie zawiodłeś. Wszystko, czego chcę, to byś mnie wysłuchał. Nic nie mów, nic nie rób – po prostu usłysz mnie.
Irvin Yalom „Patrząc w słońce”
Często doradzam sobie i swoim pacjentom, żeby wyobrazili sobie swoje życia za rok albo za pięć lat i żeby pomyśleli o nowych żalach, które się nazbierają w tym czasie. A potem stawiam im pytanie: 'Jak możesz zacząć żyć teraz, żeby nie tworzyć nowego żalu? Co musisz zrobić, żeby zmienić swoje życie?
Lance Wubbels
Najpierw nie mogłem się doczekać matury i rozpoczęcia studiów, a potem skończenia studiów i dostania pracy, a potem założenia rodziny i posiadania własnych dzieci, a potem tego, by dzieci dorosły na tyle, bym mógł znowu skupić się na mojej karierze, a potem nie mogłem się doczekać emerytury. A teraz nie mam już na nic siły i nagle zdałem sobie sprawę z tego, że zapomniałem żyć.
